Tarımda yeni destekleme modeli ne getiriyor!
Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım'ın haberine göre,
Tarımda destekleme modeli tümüyle değişti. Destekler ilk kez 3 yıllık dönem için açıklandı. Mazot ve gübre desteği yerine temel destek ödenecek. ÇKS kaydı olan her çiftçi temel destekten yararlanacak. en çok destek ise planlı üretim kapsamındaki ürünlere yapılacak.
2024 tarım destekleri açıklandı
Tarım ve Orman Bakanlığı bitkisel üretimde ve hayvancılıkta destekleme modelini tümüyle değiştirdi. İlk kez destekler 3 yıllık dönem için açıklandı.
Hayvancılıkta 2024-2026 dönemini kapsayan destekleme kararnamesi 26 Temmuz 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı.
Bitkisel üretim destekleri ile ilgili iki ayrı kararname yayınlandı. Birisi 24 Ağustos 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2024 yılına ait bitkisel üretim destekleri. İkincisi ise 29 Ağustos 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2025-2027 dönemini kapsayan 3 yıllık yeni destekleme modelini kapsıyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın planlı üretim çalışmaları kapsamında bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünlerinde yeni bir destekleme modeline geçildi. Bu model kapsamında 26 Temmuz 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile 2024-2026 dönemini kapsayan 3 yıllık hayvancılık ve su ürünleri destekleri açıklandı.
Resmi Gazete’de 29 Ağustos 2024 tarihinde yayınlanan “2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar” ile bitkisel üretim destekleri 3 yıllık olarak açıklandı. Türkiye’de ekim dikim takvimi 1 Eylül kabul edildiği dikkate alınırsa ilk kez destekler ekimden 3 gün önce açıklanmış oldu.
Mazot ve gübre desteği yerine temel destek
Resmi Gazete’de 29 Ağustos 2024’te yayınlanan ve 2025-2027 dönemi bitkisel üretim desteklerini kapsayan Cumhurbaşkanı Kararı’nda mazot ve gübre desteği yer almadı. Ancak, Tarım ve Orman bakanlığı yaptığı açıklamada mazot ve gübre desteğinin temel destek içerisinde olduğunu duyurdu.
Mazot ve gübre desteği bu kararnameden 5 gün önce yayınlanan 2024 yılı desteklerine ilişkin kararnamede açık açık yer alıyor. Hangi ürüne ne kadar mazot ve ne kadar gübre desteği verileceği tek tek yazıyor. Yeni kararnamede, yeni destekleme modelinde gübre ve mazot desteği sözcük olarak dahi yer almıyor.
Yeni kararnamede mazot ve gübre desteğinin olmadığı yazılınca Tarım ve Orman Bakanlığı yazılı açıklama yaparak, mazot ve gübre desteğinin temel desteğin içinde olduğunu bildirdi. Örnek tablolarla eskiden alınan destek ile yeni destek modeli ile ödenecek destek miktarları karşılaştırıldı.
Bu tablolara da bakıldığında 2024 mevcut destek olarak mazot ve gübre desteği + sertifikalı tohum kullanım desteği + organik gübre desteği olarak hesaplanıyor. Yeni modelde ise temel destek + planlı üretim desteği + sertifikalı tohum kullanım desteği + Kamu araştırma enstitüleri tarafından ıslah edilerek tescil edilen çeşit kullanım desteği olarak toplam verilecek destek hesaplanıyor. Kararname yazılırken “temel destek” ibaresinin yanına parantez içerisinde “mazot ve gübre desteği” diye yazılsa bu kadar tartışma olmazdı.
Fark ödemesi belirsiz
Bakanlığın yayınladığı tablolarda fark ödemesi(ptrim) desteği de yok. Fark ödemesi desteğinin olup olmayacağı Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nın teklifi ile yıl içerisinde belli olacak. Yakın zamanda buğday ekimi yapacak olan çiftçi 2025 yılında fark ödemesi alıp almayacağını bilmeden ekim yapacak. 2024 yılında buğdayına ton başına 1750 lira fark ödemesi alacak çiftçi 2025 yılında fark ödemesi alacak mı almayacak mı? Bu belli değil. Aynı durum diğer ürünler için de geçerli.
Yeni destekleme modelinde neler var?
Bitkisel üretimin desteklenmesi kapsamında yer alan desteklemelerden yararlanmak için ilgili üretim yılında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen kayıt sistemlerine kayıtlı olma şartı aranıyor. Kayıt sistemlerine kayıtlı olmayan çiftçiler desteklerden yararlanamayacak.
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri planlama kapsamına alındı. Bu ürünler kararnamede yayınlanan ilçe bazlı tarım havzalarında desteklenecek
Comments